تقابل زیستجهان «سوژه» در چند داستان مدرن و پسامدرن فارسی
نویسندگان: ثبت نشده
چکیده مقاله:
مفهوم زیستجهان از مفاهیم بنیادین در فلسفة معاصر، بویژه پدیدارشناسی هوسرل است. در چنین فضایی موضوعات فلسفة مدرن قوام مییابد. موضوعاتی از قبیل سوژه، فضای میانذهنی، دیگری، آگاهی و.... از طرفی وجوه عمدة تمایز میان ادبیّات مدرن و ادبیّات پسامدرن، همین موضوعاتِ ذکرشده است. بنابراین توجّه به زیستجهان و تفاوت سوژهای که در زیستجهان حضور دارد با سوژهای که فارغ از این فضاست، مبنای مناسبی برای تحلیل سیر ادبیّات داستانی ایران از مدرن به پسامدرن است. برای رسیدن به این مقصود، سه داستان مدرن و سه داستان پسامدرن ایران، از منظر موضوعات مطرح در مفهوم زیستجهان در این مقاله بررسی شده است. رمانها و داستان مدرن عبارت است از: "مونالیزای منتشر"، "شبیه عطری در نسیم" و "وقتی مادر کل کشید". داستانهای پسامدرن عبارت است از: "داستان دودقیقهای"، "نون و قلم" و "دختر و جنگ". به نظر میرسد عوامل سازندة زیستجهانِ مدرنِ سوژه، در گذار به ادبیّات پسامدرن، از بین رفته یا تغییر ماهیّت دادهاند؛ عواملی چون دیگری، انسجام هویّت، و میانذهنیّت. درنتیجه میتوان گفت که زیستجهان در پسامدرنیسم فلسفة وجودی خود را از دست داده است. بنابراین سوژه در ادبیّات پسامدرن، در فضایی نامحدود قرار گرفته، رو به هیچ مرکز یا غایتی ندارد. ماهیّت وجودی چنین سوژهای نیز مورد تردید جدّی است.
منابع مشابه
سوژه در پیچ و خم داستان پسامدرن ایران: نگاهی انتقادی به کتاب تحلیل سوژه در ادبیات داستانی پسامدرن ایران، قدرت الله طاهری
متن کامل
بازتاب معرفت شناسی مدرن و پسامدرن در داستان کوتاه: شرحی تمثیلی از دو داستان کوتاه
در برابر رویکرد معرفت شناسی دکارتی که بر پای? تفکیک انسان فاعل ( سوژه ) از جهان عینی ( ابژه ) استوار است، نوگرایی پدیدارشناسی هوسرل ، مرزی بین این دو نمیشناسد و فاعل و مفعول را در هم کنشی دیالکتیکی با هم می فهمد. بدین ترتیب « من » دکارتی جهان-آگاه در دید نوگرایی ، موجودی پیراسته و ماندگار و دگرگون ناپذیر و جدا از « غیر » و جهان نیست و هر گونه آگاهی از بن اندیشهور است. « لوییزا لطفا به خانه بر...
متن کاملوضعیت پسامدرن در داستان کوتاه فارسی دهة هشتاد
در دهههای اخیر کاربرد رویکردهای پسامدرن در حوزۀ ادبیات داستانی ایران گسترش یافته است. در اینجا با تعیین مشخصههای کلی پسامدرنیسم در داستان و تحلیل داستانهای کوتاه نویسندگان شاخص دهة هشتاد از دیدگاه منتقدان، کوشش شدهاست چشماندازی اجمالی از وضعیت پسامدرن آنها ارائه شود. در نتیجه میتوان گفت از میان داستانهای کوتاه بررسیشده، تنها 35% دست کم یک ویژگی پسامدرنیستی داشتهاند که از این میان بیشت...
متن کاملبازتاب معرفت شناسی مدرن و پسامدرن در داستان کوتاه: شرحی تمثیلی از دو داستان کوتاه
در برابر رویکرد معرفت شناسی دکارتی که بر پای? تفکیک انسان فاعل ( سوژه ) از جهان عینی ( ابژه ) استوار است، نوگرایی پدیدارشناسی هوسرل ، مرزی بین این دو نمی شناسد و فاعل و مفعول را در هم کنشی دیالکتیکی با هم می فهمد. بدین ترتیب « من » دکارتی جهان-آگاه در دید نوگرایی ، موجودی پیراسته و ماندگار و دگرگون ناپذیر و جدا از « غیر » و جهان نیست و هر گونه آگاهی از بن اندیشه ور است. « لوییزا لطفا به خانه بر...
متن کاملسهم علائم ویرایشی در داستان پردازی پسامدرن فارسی
داستان های پسامدرن معمولاً با بحث هایی بازیگوشانه دربارۀ خود زبان و کنش داستان نویسی درصدد سلب اقتدار از «فراروایت» هستند. فراروایت نظامی دلالتی- معرفتی است که مدعی کشف معنای نهایی یا درک حقیقت است و می کوشد سلطۀ خود را بر ساختار دلالتی همۀ متون از جمله ادبیات بگستراند. ادبیات پسامدرن برای مقابله با این سلطه، هر گونه نظمی را که مایۀ قوام فراروایت هاست، در تمامی سطوحِ متن از جمله سطح دیداری به باز...
متن کاملمانیفست و تلقی از آن در گفتمان شعر مدرن و پسامدرن فارسی
مانیفست و تلقی از آن در گفتمان شعر مدرن و پسامدرن فارسیچکیدهبین منتقدان، صاحب نظران و شاعران در زمینۀ شعرنوی فارسی سه تلقی نسبت به مانیفست (که گاه بیانیه نیز گفته شده) وجود دارد. نخست متونی که معمولاً از دیدگاه ها و اصول ادبی و هنری برگرفته و با امضای فرد یا افرادی، تحت عنوان مانیفست، بیانیه یا سایر عناوین مشابه منتشر شده اند. دوم متون منتشرشده ای که تحت عنوان های یادشدۀ پیشین منتشرنشده، لکن به ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 18 شماره 35
صفحات 121- 142
تاریخ انتشار 2018-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023